Λάσο, Ορλάντο ντι- ή Λάσους, Ορλάντους

(Orlando di Lassο, Μονς 1532 – Μόναχο 1594). Βέλγος συνθέτης. Σε πολύ νεαρή ηλικία επέδειξε συνθετικές ικανότητες, ενώ ήταν και αξιόλογος ψάλτης στη γενέτειρά του. Σε ηλικία δώδεκα ετών τέθηκε υπό την προστασία του Φεράντε Γκοντσάγκα, αντιβασιλιά του Καρόλου E’ στη Σικελία· μετέβη στην Ιταλία, όπου έμεινε διαδοχικά στη Μάντοβα, στο Παλέρμο και στο Μιλάνο. Παρέμεινε στην Αυλή των Γκοντσάγκα έως το 1548, οπότε και εγκαταστάθηκε στη Νάπολη, εμφανίζοντας επίσης έντονη συμμετοχή στη φιλολογική ζωή. Αργότερα πήγε στη Ρώμη ως αρχιμουσικός στον Άγιο Ιωάννη του Λατερανού, ενώ την ίδια περίοδο δρούσε ως συνθέτης στην Καπέλα Τζούλια ο Παλεστρίνα· και οι δύο μαζί αποτέλεσαν τις κυρίαρχες μορφές της μουσικής του 16ου αι. Εκτός από καλλιεργημένος συνθέτης, ήταν και ανήσυχο πνεύμα με ενδιαφέρον για όλες τις εκδηλώσεις της τέχνης. Το 1555 δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο συνθέσεων με μαδριγάλια, βιλανέλες, γαλλικά τραγούδια και μοτέτα, στα οποία ενώνονταν με θαυμαστό τρόπο η έντεχνη με τη λαϊκή και η θρησκευτική με την κοσμική μουσική. Αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αμβέρσα και κατόπιν στο Μόναχο, προσανατολίζοντας αποκλειστικά τις συνθέσεις του προς τη θρησκευτική μουσική, ωθούμενος από τα γεγονότα του θρησκευτικού πολέμου που ξέσπασε στη Γερμανία μεταξύ Διαμαρτυρομένων και Καθολικών. Το 1563 διορίστηκε αρχιμουσικός του παρεκκλησίου του δούκα της Βαυαρίας, ενώ απέσπασε πολύ υψηλές διακρίσεις, τιμές και τίτλους ευγενείας από τον πάπα Γρηγόριο ΙΓ’, τον αυτοκράτορα Μαξιμιλιανό, τον Κάρολο Θ’ και τον Ερρίκο Γ’. Ο Λ. εξυμνήθηκε ως «Ορφέας του Βελγίου» και «Μιχαήλ Άγγελος της μουσικής», ενώ άφησε πάνω από δύο χιλιάδες συνθέσεις. Ανάμεσα στα έργα του, πολύ αξιόλογα είναι τα βιβλία μαδριγαλίων, οι συλλογές μοτέτων, οι Ψαλμοί του Δαβίδ, Άσματα ιερά και το τελευταίο του έργο Δάκρυα του Αγίου Πέτρου. Θεμελιώδης προσωπικότητα της εποχής του, ο Λ. μπήκε στην ιστορία του πνευματικού πολιτισμού ως ένας από τους μεγαλύτερους συνθέτες και αρχιμουσικούς όλων των εποχών. Προς το τέλος του 19ου αι. άρχισε η έκδοση των απάντων του, η οποία ολοκληρώθηκε σε εξήντα τόμους. Κώδικας του 16ου αι. της χορωδίας της Βαυαρίας, με έργο του Βέλγου συνθέτη Ορλάντο ντι Λάσο.